پسماند؛ از روم باستان تا معضل جهانی
اهمیت مدیریت پسماند
براساس گزارش بانک جهانی، ما در جهان سالانه ۲.۰۱ میلیارد تن زباله تولید میکنیم. تقریبا ً ۳۳ درصد از این به شیوهای بیخطر در محیطزیست دفع نمیشود. به همین دلیل است که دانش مدیریت پسماند و روشهای آن امروزه بسیار مهم هستند. انگیزه اصلی مدیریت پسماند کاهش اثرات مخرب پسماند بر سلامت انسان و نیز محیطزیست است. زمان زیادی طول نخواهد کشید تا زمین قادر به حفظ مقدار عظیم پسماند تولید شده و اثرات مضر آن نباشد. در چنین وضعیتی اهمیت مدیریت پسماند را نمیتوان به اندازه کافی مورد تاکید قرار داد . تمام کشورها در سراسر جهان به این آگاهی رسیدهاند که بایستی به کنترل سالم زبالههای خود بپردازند.
مدیریت پسماند، جمعآوری، تصفیه و دفع مواد جامدیست که به این دلیل دور ریخته میشوند که به هدف خود عمل کرده و یا دیگر مفید نیست. دفع نامناسب پسماند میتواند شرایط غیربهداشتی و بیماریزا ایجاد کند و این شرایط به نوبه خود میتواند منجر به آلودگی محیطزیست و ظهور بیماریهای ناشی از جوندگان و حشرات است بشود. مدیریت پسماند جامد چالشهای فنی پیچیدهای را شامل میشود و همچنین طیف وسیعی از مشکلات اجرایی، اقتصادی و اجتماعی را ایجاد میکنند که باید مدیریت و حل شوند.
مدیریت پسماند
- جمع آوری
- تفکیک
- انبار
- حمل و نقل
- تفکیک نهایی
- آنالیز و تصفیه پسماند (در صورت امکان)
- زبالهسوزی
- امحاء
پیشینه تاریخی دفع زباله در شهر روم
پیشینه تاریخی دفع زباله در شهرهای باستانی، زبالهها به خیابانها و خیابانهای سنگفرش ریخته شدند و در آنجا باقی ماندند تا جمع شوند. تا قبل از میلاد مسیح در آتن، اولین قانونی که این عمل را ممنوع کرد تاسیس شد. در آن زمان، سیستمی برای پاکسازی زباله در یونان و در شهرهای یونان شرقی مدیترانه گسترش یافت. در روم باستان، مالکان املاک مسئول تمیز کردن خیابانها و اموال خود بودند. روشهای امحاء بسیار ساده و غیر ایمن بودند مانند ایجاد چالهای برای دفن زبالهها درست بیرون از دیوارهای شهر. با افزایش جمعیت، تلاشها برای انتقال زبالههای دورتر از شهرها انجام شد.
مدیریت پسماندها پس از سقوط روم
پس از سقوط روم، جمعآوری زباله و دفع فاضلاب شهری رو به کاهش گذاشت که در سراسر قرونوسطی به طول انجامید. نزدیک به اواخر قرن چهاردهم، به افراد با درآمد پایین وظیفه انتقال زبالههای خارج از دیوارهای شهر داده شد. اما این مورد در شهرهای کوچک، جایی که بیشتر مردم زبالهها را هنوز به خیابانها میریختند کاربردی نبود. در اواخر قرن ۱۸ در آمریکا جمعآوری زبالهها در شهر بوستون، نیویورک و فیلادلفیا آغاز شد. با این حال ، روشهای دفع زباله هنوز بسیار ساده بودند. برای مثال زباله جمعآوریشده در فیلادلفیا به سادگی در رودخانه دلاور در پاییندست شهر رها میشد.
رویکرد مدیریت پسماند در عصر حاضر
یک رویکرد برای مدیریت پسماند جامد در نیمه دوم قرن ۱۹ شروع به توسعه کرد. سطل زباله قوطی شکل اولین بار در آمریکا معرفی شدند و وسایل نقلیه محکمتر برای جمعآوری و حمل مواد منفجره مورد استفاده قرار گرفت. ساخت اولین کوره زباله سوزی در انگلستان در سال ۱۸۷۴ انجام شد. تا اوایل قرن بیستم، ۱۵ درصد از شهرهای بزرگ آمریکا صاحب زبالهسوز برای زبالههای جامد بودند. با این حال، حتی پس از آن، اغلب شهرهای بزرگ هنوز هم از روشهای دفع اولیه مانند تخلیه باز بر روی زمین و یا در آب استفاده میکردند.
تا اواسط آن قرن، آشکار شد که دفع زباله و سوزاندن نامناسب مواد زائد جامد باعث بروز مشکلاتی در آلودگی و به خطر افتادن بهداشت عمومی شدهاست.
در نتیجه محلهای دفن زباله بهداشتی برای جایگزین کردن آزادسازی آلایندههای ناشی از سوزاندن و کاهش اتکا به زباله سوزها ایجاد شدند. در بسیاری از کشورها زباله به دو دسته تقسیم شد؛ زبالهسوزهای پسماند شهری و زبالهسوزهای پسماند خطرناک و مقررات جداگانهای برای دفع آنها ایجاد شد. محلهای دفن کردن به گونهای طراحی شدهاند که خطرات مربوط به سلامت عمومی و محیطزیست را به حداقل میرساند. زباله سوز جدیدی برای بازیابی انرژی گرمایی از ضایعات طراحی شدهبود و با دستگاههای کنترل آلودگی هوا برای تامین استانداردهای سختگیرانه کیفیت هوا فراهم شد.
در کنار همه این پیشرفتها یکی از ابزارهای مناسب مدیریت پسماند به کار بردن استراتژی 5R است. با به کار بردن استراتژیهای مناسب هزینههای مدیریت پسماند به شدت کم شده و در مصرف منابع نیز صرفهجویی میشود.
شرکت مهندسان مشاور آرین ستاک اندیش
محیط زیست برای ما
ما برای محیط زیست
برای پایش، کنترل و کاهش پسماندهای خود نیازمند راه حل هستید؟ ما در این امر متخصصیم.